Metoda Waterfall jest jedną z najstarszych metodologii stosowanych w rozwoju oprogramowania. Polega ona na podejściu do projektu w sposób sekwencyjny, przechodząc przez poszczególne etapy. Model ten zakłada pełne ukończenie każdego etapu przed przejściem do następnego, co przypomina przepływ kaskady (waterfall) z góry na dół. W tym artykule przyjrzymy się bliżej definicji, głównym cechom, zaletom i wadom metody Waterfall, a także przykładom jej zastosowania.

Definicja metody Waterfall

Metoda Waterfall to metodologia, która zakłada sekwencyjne przechodzenie przez poszczególne etapy cyklu życia rozwoju oprogramowania (SDLC: Software Development Life Cycle). Model ten został po raz pierwszy zaprezentowany w latach 70. XX wieku przez Winstona W. Royce'a i od tego czasu jest stosowany w wielu projektach. Model Waterfall obejmuje następujące etapy:

1. Analiza wymagań (Requirements Analysis): etap polegający na zebraniu i jasnym zdefiniowaniu wymagań projektu.

2. Projektowanie (Design): etap, w którym przeprowadzana jest analiza architektury i szczegółowe projektowanie oprogramowania.

3. Implementacja (Implementation): etap tworzenia rzeczywistego kodu i rozwoju oprogramowania.

4. Testowanie (Test): etap testowania rozwijanego oprogramowania w celu wykrycia i usunięcia błędów.

5. Wdrożenie (Deployment): etap wdrożenia oprogramowania do rzeczywistego środowiska operacyjnego.

6. Konserwacja (Maintenance): etap utrzymywania i ulepszania wdrożonego oprogramowania.

Jak pokazano na powyższym obrazku, po zakończeniu etapu planowania i zatwierdzeniu projektu następuje etap projektowania. Po zakończeniu projektu i zatwierdzeniu projektu następuje etap rozwoju. Po zakończeniu rozwoju i zatwierdzeniu projektu następuje etap testowania. Jeśli nie ma błędów, rozpoczyna się uruchamianie projektu. W fazie planowania może nastąpić wiele zmian, a także w fazie projektowania.

Jednakże podobnie jak woda płynąca z góry na dół, po rozpoczęciu rozwoju nie dokonuje się nagłych zmian w planie lub rozwoju.

Cechy metody Waterfall

• Sekwencyjny przebieg: model ten charakteryzuje się sekwencyjnym przechodzeniem przez poszczególne etapy.
• Nacisk na dokumentację: na każdym etapie tworzona jest szczegółowa dokumentacja, zapewniająca jasne rejestrowanie postępów.
• Stałe wymagania: wszystkie wymagania są jasno zdefiniowane na wczesnym etapie analizy wymagań, a zmiany wymagań w późniejszych etapach są utrudnione.

Zalety i wady metody Waterfall

Zalety

1. Jasna struktura: model ten charakteryzuje się wyraźnym podziałem na etapy, co ułatwia śledzenie postępów projektu.

2. Dokumentacja: detaliczna dokumentacja na każdym etapie ułatwia śledzenie postępów projektu i podejmowanych decyzji.

3. Łatwość zarządzania: łatwe planowanie i zarządzanie harmonogramem, możliwość ustalania jasnych celów dla każdego etapu.

Wady

1. Trudność w dokonywaniu zmian: ze względu na zdefiniowanie wymagań na wczesnym etapie, zmiany w późniejszych etapach są utrudnione i kosztowne.

2. Zależność między etapami: niemożność przejścia do następnego etapu przed zakończeniem poprzedniego, co zwiększa ryzyko opóźnień.

3. Niewystarczające zaangażowanie klienta: ograniczone zaangażowanie klienta po wczesnych etapach może prowadzić do niezgodności ostatecznego wyniku z oczekiwaniami klienta.

Termin ten jest używany w kontekście rozwoju i oznacza tworzenie oprogramowania zgodnie z ustalonymi krokami.

❗Dodatkowe informacje, które warto znać

Przeciwną metodą jest metoda Agile, która polega na uruchomieniu prototypu i ciągłym ulepszaniu go, dodając nowe funkcje i usuwając błędy. Ta metoda jest często stosowana w tworzeniu własnych usług, ponieważ pozwala na zwiększenie ich jakości i dokonanie niezbędnych modyfikacji.

W przypadku rozwoju usług dla klienta (SI na zewnątrz) stosowanie metody Agile wymagałoby od klienta regularnego opłacania kosztów pracy i innych opłat (np. czynszu, kosztów zarządzania) na każdym etapie rozwoju. W rzeczywistości rzadko zdarza się, aby projekty były finansowane w ten sposób. Zazwyczaj ustalany jest z góry konkretny budżet na rozwój, np. 2 miesiące, 5 miesięcy itd.